Ca nhạc sĩ mang đậm tình quê chính là điều mà khán giả yêu nhạc nhìn nhận về một con người với cái tên đã rất “lẫy lừng” trên con đường âm nhạc của chính ông đã đi - Duy Khánh.
Bước chân vào âm nhạc với con đường ca hát, tuy không nhận được sự ủng hộ từ gia đình nhưng ông vẫn mang theo trong mình sự quyết tâm, niềm đam mê và đi lên từng bước, từng bước và dần dần khẳng định được tên tuổi của chính mình.
Nhạc sĩ Duy Khánh
Sau khi đã nổi tiếng với việc thể hiện những bài hát ca mang âm hưởng dân ca và “dân ca mới”, ông bắt đầu tập tành bước vào con đường sáng tác, và với thiên bẩm và tình yêu sẵn có, ông lại gặt hái được những thành công vang dội với những ca khúc chan chứa tình quê. Một trong số đó là bài hát mà tôi sẽ nhắc đến cùng với các bạn ngày hôm nay “Biết Trả Lời Sao”.
Biết Trả Lời Sao là một bài hát được xếp vào 1 trong 10 bài hát hay nhất của ông viết về miền Trung, miền của quê hương, miền của tình yêu trong ông:
Có người gặp tôi hỏi: “sao lâu rồi không về thăm quê miền Trung?”
Dù thương vẫn thương nhưng non nước chưa yên lành,
quê hương còn nghiêng ngả, biết trả lời sao?
Biết trả lời sao cho em ấm đôi vành môi khi gió mưa trong đời
mang bao ấm êm xa rồi, gieo bao tiếng ca u hoài
Những đêm canh dài, biết trả lời sao?
Bài hát được xem là câu chuyện nối tiếp của câu chuyện tình đầy trắc trở trong hai bài hát trước của ông là Biết Bao Giờ Em Quên và Sầu Cố Đô (Không Bao Giờ Em Quên) và cũng là lời giải thích rõ ràng rằng vì sao chàng trai lại mãi “biệt tăm”, chưa một lần trở lại nơi quê nhà để cho người em gái nhỏ của lòng ông vẫn mòn mỏi trong đợi chờ, nhớ mong.
Mời quý vị nghe lại ca khúc “Biết Trả Lời Sao” Trình bày: Duy Khánh
Bấm vào giữa hình trên để nghe “Biết Trả Lời Sao” Trình bày: Duy Khánh
Mời quý vị nghe lại ca khúc “Biết Trả Lời Sao” Trình bày: Thanh Tuyền
Bấm vào giữa hình trên để nghe “Biết Trả Lời Sao” Trình bày: Thanh Tuyền
Đó là trong một lần tình cờ, có người gặp và hỏi chàng trai rằng: “sao lâu rồi không về thăm quê miền Trung?” - Câu hỏi đã làm dấy lên trong lòng anh những cảm xúc bồi hồi, khó tả đến vô cùng… Anh nhớ, anh thương… tất nhiên rồi, nỗi nhớ và niềm thương về nơi miền quê ấy, trong lòng anh vẫn chưa bao giờ nguôi, nhưng anh biết làm sao hơn? “biết trả lời sao” khi “quê hương còn nghiêng ngả”??
Lòng anh xót xa, “biết trả lời sao cho em ấm đôi vành môi khi gió mưa trong đời/ mang bao ấm êm xa rồi, gieo bao tiếng ca u hoài/ Những đêm canh dài, biết trả lời sao?” - Anh yêu miền quê ấy, nơi có người em gái bé nhỏ mà anh thương đang ngày đêm trông ngóng, đợi chờ anh. Nhưng anh biết làm sao hơn khi nước nhà vẫn đang còn chìm trong khói lửa chiến chinh?
Anh nhớ, nhớ mãi trong tim, “nhớ về thần kinh với bao tâm tình gửi về thương thương người em” - Gửi đến người tâm tình của lòng anh, anh đi, đi là vì tương lai tươi đẹp mà cả anh và cô đều ước mong ở phía trước, đi nhưng lòng vẫn chưa bao giờ quên nơi chốn ấy, chưa bao giờ quên người mà anh yêu, và sẽ không bao giờ quên. Nhưng “thân trai tình đôi ngả”, anh cũng vẫn không “biết trả lời sao?”
Nhớ về thần kinh với bao tâm tình gửi về thương thương người em,
Giờ xa vẫn xa đi cho nước non quê nhà
thân trai tình đôi ngả, biết trả lời sao?
Biết trả lời sao khi chinh chiến đang tràn lan gieo tóc tang điêu tàn
Vai mang chí trai tang bồng quê hương khắc ghi trong lòng,
Đã thương nhau rồi biết trả lời sao?
Anh không thể nào trả lời được câu hỏi ấy, khi chinh chiến vẫn đang còn triền miên, vẫn đang “tràn lan gieo tóc tang điêu tàn”, khi anh vẫn đang phải mang trên vai “chí trai tang bồng”... Anh chỉ có thể “khắc ghi trong lòng” nơi quê hương thân yêu ấy, và cả cô, bóng hình mà anh luôn nhớ thương vô vàn - nhưng cũng đành, cuộc đời “đã thương nhau rồi biết trả lời sao?”
Hôm xưa mình bên nhau
Vầng trăng lồng bóng nước sông sâu.
Đôi bóng chung đầu mong sao duyên mãi xanh màu
mong tình dài thương mến lâu.
Hôm nay mình xa nhau
Đường về chiến tuyến gió mưa sâu
Đôi bóng đôi đầu cho nhau hai tiếng kinh cầu
Xin cuộc đời luôn có nhau.
Những ký ức đẹp tươi của anh và cô những ngày xưa, anh vẫn nhớ, vẫn luôn nhớ - Nhớ rất rõ “hôm xưa mình bên nhau/ vầng trăng lồng bóng nước sông sâu”. Nhớ hai đứa đã cùng nhau “Đôi bóng chung đầu mong sao duyên mãi xanh màu, mong tình dài thương mến lâu” và cũng đã cùng nhau “Đôi bóng đôi đầu cho nhau hai tiếng kinh cầu/ Xin cuộc đời luôn có nhau” - Tình yêu ấy đã mang đến cho hai người biết bao nhiêu là niềm vui, là hạnh phúc và cả mộng ước về sau…
Mời quý vị nghe lại ca khúc “Biết Trả Lời Sao” Trình bày: Trang Hạ
Bấm vào giữa hình trên để nghe “Biết Trả Lời Sao” Trình bày: Trang Hạ
Nhưng khi anh “rằng đời trai chiến chinh không hẹn trở lại ngày mai chung tình đôi”, thì anh cũng đã phải nén lại những yêu thương trong lòng mình, tạm quên đi những “ước mơ trong đời” - Vì anh biết những ước mơ ấy, giờ đây có ước cũng chỉ “như mây chiều trôi nổi, như mộng tàn thôi”. Vì anh đi, là đi vào con đường gian khổ, là đi vào con đường khó khăn, là đi vào con đường tương lai mịt mờ chưa tìm ra lối, nên ngày trở về, dù vẫn luôn tin là sẽ đến, nhưng anh vẫn có chút lo, có chút sợ rằng sẽ rất xa, rất xa… và mộng ước của anh và cô sẽ mãi mãi dở dang theo dòng trôi ấy.
Khi biết rằng đời trai
chiến chinh không hẹn trở lại ngày mai chung tình đôi
thì em hỡi em bao nhiêu ước mơ trong đời
như mây chiều trôi nổi, như mộng tàn thôi
Biết trả lời sao? đêm đêm núi cao rừng sâu
Theo bước chân quân hành đi cho nước non thành bình
Mai đây có ai thương mình
Chí trai công thành, xin trả lời sau.
Thế cho nên anh “biết trả lời sao?” Khi anh vẫn phải đi, trong “đêm đêm núi cao rừng sâu/ theo bước chân quân hành đi cho nước non thành bình”? Thôi thì đành chôn sâu những tình yêu về người em gái nơi miền quê dấu yêu ấy vào trong tận đáy tim mà tiếp tục bước đi - Và nếu như “Mai đây có ai thương mình/ Chí trai công thành, xin trả lời sau”.
Cuộc tình đầy tha thiết của hai con người ấy đã khiến cho chúng ta hy vọng, rồi hy vọng hơn đến một cái kết tốt đẹp trong Bao Giờ Em Quên và Sầu Cố Đô, dường như đến đây lại cảm thấy có một chút “tuyệt vọng”. Họ có về lại được bên nhau hay không? Họ có thể hạnh phúc trong tương lai hay không? Câu trả lời đó gần như đã bị phủ mờ bằng một màn khói của chiến chinh kéo dài… Tình yêu mà chàng trai mang trong tim, chính anh cũng đã không thể nào hy vọng là sẽ có cái kết viên mãn thì chúng ta phải làm sao đây?? Nói như nhạc sĩ Duy Khánh là Biết Trả Lời Sao đây??
Nhưng thôi, ta hãy tin rằng sẽ có một điều tốt đẹp sẽ xảy ra trong tương lai đi, như thế sẽ thật là tuyệt vời, đúng không??
Nhưng hy vọng chỉ là hy vọng, mộng ước chỉ mãi là mộng ước, kết cục của câu chuyện đã được nhạc sĩ Duy Khánh viết nên trong Nén Hương Yêu - một bài hát mà ông viết chung cùng nhạc sĩ Châu Kỳ… Một kết cục đau lòng khiến cho người ta không thể nào ngừng được dòng nước mắt… đau đến xót xa, đau đến thinh lặng không thể nói nên được thành lời…
Lời bài hát “Biết Trả Lời Sao” Tác giả: Duy Khánh
Có người gặp tôi hỏi sao lâu rồi không về thăm quê miền Trung
Dù thương vẫn thương nhưng non nước chưa yên lành,
quê hương còn nghiêng ngả, biết trả lời sao?
Biết trả lời sao cho em ấm đôi vành môi khi gió mưa trong đời
mang bao ấm êm xa rồi, gieo bao tiếng ca u hoài
Những đêm canh dài, biết trả lời sao?
Nhớ về thần kinh với bao tâm tình gửi về thương thương người em,
Giờ xa vẫn xa đi cho nước non quê nhà
thân trai tình đôi ngả, biết trả lời sao?
Biết trả lời sao khi chinh chiến đang tràn lan gieo tóc tang điêu tàn
Vai mang chí trai tang bồng quê hương khắc ghi trong lòng,
Đã thương nhau rồi biết trả lời sao?
Hôm xưa mình bên nhau
Vầng trăng lồng bóng nước sông sâu.
Chung bóng đôi đầu mong sao duyên mãi xanh màu
mong tình dài thương mến lâu.
Hôm nay mình xa nhau
Đường về chiến tuyến gió mưa sâu
Đôi bóng đôi đầu cho nhau hai tiếng kinh cầu
Xin cuộc đời thương lẫn nhau.
Khi biết rằng đời trai chiến chinh không hẹn trở lại ngày mai chung tình đôi
thì em hỡi em bao nhiêu ước mơ trong đời
như mây chiều trôi nổi, như mộng tàn thôi
Biết trả lời sao đêm đêm núi cao rừng sâu
Theo bước chân quân hành đi cho nước non thành bình
Mai đây có ai thương mình
Chí trai công thành, xin trả lời sau.
Lối Cũ biên soạn
