Gần 50 năm trước bài thơ Lời Tình Buồn của Chu Trầm Nguyên Minh xuất hiện như một lời chia tay trong tâm trạng bấp bênh, mang đầy nuối tiếc của kẻ ra đi mà chẳng biết ngày về… “Anh đi rồi” vang lên như lời than thở của kẻ đang giã từ đời sống bình yên để bước vào cõi đạn bom. Cuộc ra đi đó là dấu chấm hết của đời thư sinh, xếp bút nghiên để cầm lấy súng.
Nhà thơ Chu Trầm Nguyên Minh
Bản tính hiền hòa, có lẽ chàng trai Chu Trầm Nguyên Minh mang súng mà chẳng biết phải dùng súng để làm gì. Trong lòng anh chỉ mang nặng những âu lo, trước mắt anh chỉ có một bầu trời đầy sa mù nên lời thơ của anh âm thầm vang lên như một nỗi buồn thân phận. Cá nhân nhưng cũng là tập thể, của những trai tráng cùng thời:
Anh đi rồi còn ai vuốt tóc
Lời tình thơ sách vở học trò
Đêm xuống rồi em buồn không hở?
Trời sa mù tầm tay với âu lo
Anh đi rồi còn ai đưa đón
Áo em bay khuất mất thiên đường
Tuổi hai mươi vòng tay níu gọi
Ngôn ngữ nào anh nói yêu thương
Anh đi rồi còn ai chiêm ngưỡng
Cổ em cao tay mười ngón thiên thần
Tóc em xanh trùng dương sóng lượn
Anh chợt buồn đứng ngóng bâng khuâng
Anh đi rồi còn ai tình tự
Đêm đầy trời tiếng nhớ bơ vơ
Phút yêu ai dấu lần quá khứ
Nụ hôn đầu rụng xuống hư vô
Sau đó, bài thơ đã được nhạc sĩ Vũ Thành An phổ nhạc và trở thành một bài hát cùng tên vô cùng thiết tha. Trên nền nhạc Vũ Thành An, Lời Tình Buồn là một cảm xúc thẩm mỹ thanh thoát nhẹ nhàng, ru hồn chơi vơi.
Trong khúc ca của chính mình nhạc sĩ đã bỏ đi đoạn thơ thứ hai và chỉ sử dụng ba đoạn thơ còn lại để tạo nên một bản tình ca thiết tha lòng người vang mãi, vang mãi cho đến tận ngày hôm nay:
Anh đi rồi còn ai vuốt tóc
Lời tình thơ sách vở học trò
Đêm xuống rồi em buồn không hở?
Trời sa mù tầm tay với âu lo
Nhạc sĩ Vũ Thành An
Ngay từ câu hát (câu thơ) đầu tiên đã cho chúng ta thấy được sự nuối tiếc đến vô cùng “anh đi rồi còn ai vuốt tóc?” Tình yêu của chàng trai ấy cùng cô gái của lòng anh có lẽ, dù không hề muốn nhưng sẽ phải chia xa từ đây. Vì anh phải đi, đi đến một nơi mà anh không thể nào chối từ được. Nên dù không muốn, không đành lòng anh cũng phải đi, phải để lại nơi này mình cô, người con gái mà anh thương, cũng là để lại “lời tình thơ sách vở học trò”. Và hôm nay đây, đêm nay đây, chúng ta sẽ chia xa - “Đêm xuống rồi em buồn không hở?/ Trời sa mù tầm tay với âu lo” - người anh thương thôi từ nay xa cách, người anh thương anh không biết phải làm gì hơn…
Chỉ là không biết “Anh đi rồi còn ai chiêm ngưỡng/ Cổ em cao tay mười ngón thiên thần” - bóng dáng của cô gái dường như đã khắc sâu vào tâm hồn anh, nên khi phải ra đi anh xót thương vô cùng khi phải bỏ lại cô cùng tình yêu vừa mới chớm nở của hai người. Trong tâm trí của anh, cô chính là một thiên thần, một người mang ánh sáng ấm áp đến bên đời anh - mái “tóc em xanh trùng dương sóng lượn”, gương mặt, đôi mắt, tất cả đều làm cho trái tim anh xao xuyến không ngừng. Nhưng nghĩ đến những điều đó anh lại “chợt buồn đứng ngóng bâng khuâng”. Vì anh đi rồi, đã đi đến một nơi xa xôi, một nơi mà thiếu vắng cô, thiếu vắng người mà anh yêu thương, vô cùng.
Mời quý vị nghe lại ca khúc "Lời Tình Buồn" Trình bày: Khánh Ly
Bấm vào giữa hình trên để nghe "Lời Tình Buồn" Trình bày: Khánh Ly
Mời quý vị nghe lại ca khúc "Lời Tình Buồn" Trình bày: Tuấn Ngọc
Bấm vào giữa hình trên để nghe "Lời Tình Buồn" Trình bày: Tuấn Ngọc
Anh đi rồi còn ai chiêm ngưỡng
Cổ em cao tay mười ngón thiên thần
Tóc em xanh trùng dương sóng lượn
Anh chợt buồn đứng ngóng bâng khuâng
Anh đi rồi còn ai tình tự
Đêm đầy trời tiếng nhớ bơ vơ
Phút yêu ai dấu lần quá khứ
Nụ hôn đầu rụng xuống hư vô
Anh cũng tự hỏi rằng không biết “anh đi rồi còn ai tình tự” cùng cô, hay là “đêm đầy trời tiếng nhớ bơ vơ” - hay là hai phương trời, hai còn người lại cùng chung một nỗi nhớ. Nhớ thương vô cùng, xót xa vô cùng, tiếc nhớ vô cùng, nhưng có thể làm gì hơn nữa đây. Anh đã đi, anh phải đi, đi vì lý tưởng, đi về quê hương vẫn còn đau thương, đi vì đất nước vẫn còn cần những người như anh. Anh đi, phải đi và cũng đành phải để lại “phút yêu ai dấu lần quá khứ” và còn để lại “nụ hôn đầu rụng xuống hư vô”. Tình yêu ấy của anh và cô gái nhỏ ấy, có lẽ từ ngày anh đi sẽ kết thúc, mãi mãi, biết phải làm sao, anh cũng sẽ vẫn luôn nhớ, luôn yêu và mãi mãi không trách móc hay oán hờn mà chỉ tiếc nuối… Nhưng biết đâu đấy ngày anh trở về, cô sẽ vẫn đợi chờ anh và tình yêu của hai người sẽ có một kết thúc đẹp như ước mơ mà hai người đã từng cùng với nhau đắp xây? Điều đó không một ai có thể đoán trước được.
Nên ngày hôm nay anh đi, anh buồn, anh thương, anh tiếc nuối vô cùng bóng hình người mà anh yêu cùng tình yêu chưa trong mộng ước của hai người. Có lẽ từ tận sâu trong con tim, anh cũng mong rằng tình yêu ấy sẽ có một ngày được vẹn tròn mộng ước.
Còn một đoạn 4 câu thơ mà nhạc sĩ đã không đưa vào ca khúc của mình đó là:
Anh đi rồi còn ai đưa đón
Áo em bay khuất mất thiên đường
Tuổi hai mươi vòng tay níu gọi
Ngôn ngữ nào anh nói yêu thương
Thêm vào bốn câu thơ này có lẽ ý nghĩa của bài hát sẽ thêm tròn trịa hơn về lý do mà chàng trai ấy phải ra đi, và sẽ càng thêm phần luyến tiếc cho cảm xúc của anh về cô gái, về mối tình của chính mình.
Nhưng có lẽ bớt đi đoạn thơ này chính là một ý đồ của nhạc sĩ Vũ Thành An chăng? Có lẽ với nhạc sĩ, chỉ cần với 3 đoạn thơ trên những cảm xúc đã quá đong đầy, quá thiết tha - và khán giả cũng đã đủ hiểu, đủ mường tượng ra hoàn cảnh và ngữ cảnh của đôi nam thanh nữ tú phải rời xa nhau trong lúc tình yêu vừa mới chớm nở ấy - cộng thêm với lời nhạc tha thiết, đượm buồn những xúc cảm mà nó mang lại đã đủ làm xuyến xao trong cõi lòng của biết bao nhiêu là con người yêu nhạc rồi chăng?