Cảm nhận ý nghĩa ca khúc "Phút Đầu Tiên" (Hoàng Thi Thơ) - Người thương dễ kiếm, tri kỷ khó tìm... _ Lối Cũ

Là một nhạc phẩm được nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ sáng tác năm 1959, Phút Đầu Tiên nhanh chóng được người yêu nhạc đón nhận, đặc biệt là những lính thời xưa. Nơi chιến khu nhiều nguy hiểm, họ không được về thăm gia đình thường xuyên, cũng chẳng dám yêu đương khi không biết tương lai mình như thế nào, họ chỉ có những người bạn và người tri kỷ là gắn bó sớm hôm. Nhưng sau cùng vẫn bị chia cắt mà không biết đến khi nào đôi bạn được gặp lại khi kẻ đồng bằng người cao nguyên.

Nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ

Mời quý vị nghe ca khúc “Phút Đầu Tiên” Trình bày: Tuấn Vũ, Mỹ Huyền

Bấm vào để nghe “Phút Đầu Tiên” Trình bày: Tuấn Vũ, Mỹ Huyền

Tuy ở hiện tại ca khúc không được nổi tiếng như ngày xưa, nhưng đối với những người đã từng trải qua những giây phút cùng nhau kề vai sát cách của ngày ấy thì Phút Đầu Tiên sẽ luôn luôn là một tuyệt phẩm trong lòng họ.

Anh từ đồng quê đến.

Tôi từ miền cát lên.

Đôi ta chừ mà gặp nhau đây.

Tuy ban đầu mà tình e sâu.

Gặp nhau sau mùa chinh chiến.

Gặp nhau phút đầu lưu luyến.

Vui giữa trời đất nước thân yêu.

Những con người xa là, vì cùng chung chí hướng, cùng chung niềm tin mà gặp nhau “sau mùa chinh chiến”. Tuy mỗi người một nơi, tuy là buổi ban đầu gặp gỡ nhưng dường như giữa họ chẳng có một thứ gì được gọi là khoảng cách, họ “gặp nhau phút đầu lưu luyến/ vui giữa trời đất nước thân yêu”.

Rồi họ cùng nhau nói chuyện tâm tình “anh mời tôi điếu thuốc/ tôi kể chuyện đắng cay”. Những câu chuyện đời của hai con người xa lạ mà tự như đã quen biết từ lâu, một người nói người kia sẽ chân thành mà lắng nghe, mà thấu hiểu - rồi “say tâm tình cầm chặt đôi tay”. 

Anh mời tôi điếu thuốc.

Tôi kể chuyện đắng cay.

Đôi ta chừ mà gặp nhau đây.

Say tâm tình cầm chặt đôi tay.

Ngồi trông sao trời lóng lánh.

Trời thanh trăng vàng óng ánh.

Hai đứa nhìn đôi nét cau xanh.

Họ không còn đơn giản là hai người bạn bình thường, họ giống như là hai người tri kỷ. Chuyện kể thì biết bao giờ cho hết, biết bao giờ cho vơi, nhưng họ cần chi phải nói nhiều, chỉ cần “đôi ta chừ mà gặp nhau đây” là đã cảm thấy tâm hồn được an ủi lắm rồi. Họ ngồi cạnh nhau cùng “trông sao trời lóng lánh”, cùng nhìn ngắm ánh “trăng vàng óng ánh” là đã cảm thấy vui, cảm thấy hạnh phúc lắm rồi, hạnh phúc như là những người thân lâu ngày mới được gặp lại vậy, đâu ai nghĩ rằng đó là “phút đầu tiên” của hai con người xa lạ?

Mời quý vị nghe ca khúc “Phút Đầu Tiên” Trình bày: Phương Dung

Bấm vào để nghe “Phút Đầu Tiên” Trình bày: Phương Dung

Nhưng “Anh ơi! Phút đầu tiên ấy nay đâu?”, bởi hai người là những chàng trai mang trên mình ý chí của một người nam nhi. Họ bởi vì “tình sông núi ăn sâu”, nên lớp lớp người nối nhau bao thế hệ mà ra đi. Họ rời quê nhà, rời làng quê yêu dấu, xa những người thân yêu, xa những mong ước lứa đôi để đi tìm kiếm tự do cho đất nước.

Anh ơi! Phút đầu tiên ấy nay đâu?

Anh ơi! Khi tình sông núi ăn sâu.

Lòng trai thế hệ trao nhau.

Xin cho duyên tình tìm kiếm tim ta.

Trao qua duyên tình non nước bao la.

Lòng trai chan hoà yêu thương.

Trên con đường đi ấy họ luôn vững một lòng trai. Họ chỉ cầu mong “cho duyên tình tìm kiếm tim ta”, cho tình đồng đội, đồng chí luôn luôn vững bền theo tháng năm. Những cái tình mà được trao qua “duyên tình non nước bao la”, và được trao bởi “lòng trai chan hoà yêu thương”. Như “anh và tôi” vốn là hai người xa lạ, đã trao nhau tình bạn tri kỉ bao năm khó kiếm tìm.

Rồi cứ thế “trên nẻo đường đất nước” hai người họ chào nhau. Họ đi từng bước là ước mong từng giờ một ngày nào đó “chân quay về dù gặp long đong”, quay về nơi mà họ đã ra đi, để được hưởng cái yên bình mà suốt đời họ vẫn luôn tìm kiếm.

Trên nẻo đường đất nước.

Ta từng giờ ước mong.

Chân quay về dù gặp long đong.

Tin nhau dù biển đời mênh mông.

Lòng tuôn đong đầy trang giấy.

Vì nhớ phút đầu tiên ấy.

Đôi đứa mình khi mới quen nhau.

Vậy cho nên dù có trải qua bao nhiêu khó khăn gian khổ thì họ vẫn luôn “tin nhau dù biển đời mênh mông”, vẫn luôn ước mong sẽ được cùng nhau hội ngộ như là “phút đầu tiên ấy”, lúc mà họ chỉ mới quen nhau đã tựa như là tri kỉ của nhau. 

Cuộc đời cứ trôi biết đâu ngày gặp lại, nên hai người đành mang theo nỗi nhớ làm hành trang bước tiếp trên con đường mịt mù chông gai phía trước. Từng bước chân là từng niềm tin, từng sự quyết tâm và anh dũng, họ sẽ chiến đấu, chiến đấu đến cùng vì “tình sông núi ăn sâu”, và còn vì hai con người xa lạ cùng chung một chí hướng. “Anh và tôi” từ nay hai ngả đường, không hẹn ngày gặp lại:

Ôi phút đầu tiên ấy!

Ôi phút đầu tiên ấy!

Xin ôm vào trong giếng tim ta

Mời quý vị nghe ca khúc “Phút Đầu Tiên” Trình bày: Sơn Ca, Duy Khánh

Bấm vào để nghe “Phút Đầu Tiên” Trình bày: Sơn Ca, Duy Khánh

Tôi không phải là một người lính, cũng không hiểu không biết hết tâm tư của họ, nhưng khi nghe Phút Đầu Tiên của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ tự nhiên tôi lại cảm thấy một cảm giác xúc động lạ thường. Tôi nghĩ miên man đến câu chuyện mà ông tôi từng kể, về những người bạn nào đó của ông ở nơi chốn xa xôi, lúc đó vu vơ tôi hỏi ông “sao ông nhớ họ mà không đi thăm hả ông?”, mắt ông chợt buồn rồi nhìn xa xăm, ông chỉ cười hiền rồi xoa đầu tôi. Thực sự lúc đó tôi không thể hiểu được, nhưng giờ thì tôi biết, biết vì sao ông lại buồn xa xăm. Vì thời của ông, gặp gỡ là duyên, là tình chứa chan, rồi chỉ biết nhau qua cái tên, nhiều hơn chút là quê quán, không thể thư từ cũng chẳng có điện đài như ngày nay. Nhưng họ nhớ nhau bằng cái tình cảm chân thành nhất, bằng cả tấm lòng chứa chan nhất - cái mà bây giờ chúng ta cứ mỏi mắt mà kiếm tìm trong sự lộc lừa và gian dối triền miên, một tình bạn chân thành cũng tìm đâu cho thấy. Tôi ước… một điều ước giản đơn rằng tình người bây giờ sẽ luôn luôn ấm áp và tràn đầy như là những ngày xưa…

Lối Cũ biên soạn