Hoàn cảnh sáng tác và ý nghĩa ca khúc "Ảo Ảnh" (Y Vân) - Câu chuyện tình đơn phương của một cô gái dành cho người nhạc sĩ đa tài _ Lối Cũ

Ảo Ảnh của nhạc sĩ Y Vân có thể nói là một tình khúc vượt thời gian. Bài hát viết về một chuyện tình yêu không được hồi đáp tràn đầy nỗi bi thương và sự tuyệt vọng. Nhưng lại mang một hơi hướng rất trẻ trung, thậm chí có chút lả lướt chứ không hề mang dáng vẻ của một con người tuyệt vọng, bi lụy khi thất tình.

Có một câu chuyện đã được xuất bản trong một cuốn sách mang tên Tình Sử Nhạc Khúc (được một người ở hải ngoại ký tên LTD xuất bản) nói về hoàn cảnh sáng tác của Ảo Ảnh. Câu chuyện khá li kì, đó là câu chuyện tình đơn phương của một cô gái tên Huyền dành cho người nhạc sĩ đa tài Y Vân của chúng ta. Theo đó, cô gái được gia đình cho lên thành phố học hành, nhưng vì quá say đắm những bài nhạc của người nhạc sĩ trẻ, cô dùng hết số tiền đó chỉ để đi học đàn. Và suốt ngày chỉ đàn và ca những ca khúc của chàng nhạc sĩ đó. Thấy con gái càng ngày càng héo mòn, không thiết gì đến việc học hành, ba mẹ cô dắt cô về quê và ép gả cho một công tử, với hi vọng tâm tư cô sẽ vui vẻ hơn. Nhưng họ nào hay biết tâm tư, tình cảm của cô đã đặt nơi những bản nhạc, và người nhạc sĩ đã sáng tác ra chúng là Y Vân, người mà cô cũng chưa từng được gặp một lần. Vì thế nên cô từ chối hôn sự được ba mẹ sắp xếp, lại bỏ vào Sài Gòn, nung nấu ý định sẽ một lần được gặp người thương, và xây dựng những mộng ước trong tưởng tượng của cô bấy lâu. Nhưng than ôi, đời cô rơi vào tuyệt vọng khi biết được ông đã có gia đình. Cô từ đó chìm trong nỗi đau và sự bi thương, và để tang đưa tiễn cuộc tình đơn phương của mình. Biết được câu chuyện đó từ người em trai của cô gái, người nhạc sĩ đem lòng thương cảm, và kèm theo sự tội lỗi, âu cũng là vì mình cô gái mới trở nên như thế. Và cũng không thể đáp lại tình cảm chân thành đó từ cô gái, nên ông mới cho ra đời tác phẩm mang tên Ảo Ảnh.

Nhạc sĩ Y Vân

Nhưng câu chuyện sau đó đã được chính nhạc sĩ phủ nhận. Ông nói rằng đó chỉ là một câu chuyện thêu dệt vô căn cứ. Vì kể từ khi lập gia đình, ông chưa từng có vương vấn hay dây dưa với một bống hồng nào cả. Người duy nhất mà ông vương vấn chỉ có mối tình đầu của mình, cô ấy có tên là Tường Vân - người mà ông đã dùng tên cô để làm bút danh cho mình. Và hầu như điều này cả vợ và con của ông đều biết. Thậm chí những lá thư được cô gửi đến ông đều đưa cho vợ ông cất giữ để làm kỉ niệm. Và như lời con của ông, những lá thư đó chỉ được gửi từ một phía. Ông chưa từng hồi đáp lại vì muốn cuộc sống của cô sẽ hạnh phúc hơn. Và ca khúc Ảo Ảnh là một sáng tác được ông lấy cảm hứng từ mối tình đầu đứt đoạn với người con gái này. Có lẽ vì thế, mà giai điệu và ca từ của bài hát mới có hơi hướng của sự tươi trẻ, và không hề có một sự bi quan nào trong cảm xúc cả. Vì vốn mối tình đầu chính là sức trẻ và sự tôn thờ, dù không thành cũng là một điều đáng ghi nhớ trong cuộc đời.

Yêu cho biết bao đêm dài

Cho quen với nồng cay

Yêu cho thấy bao lâu đài

Chỉ còn vài trang giấy

Mời quý vị nghe lại ca khúc "Ảo Ảnh" Trình bày: Thanh Lan

Bấm vào để nghe "Ảo Ảnh" Trình bày: Thanh Lan

Mời quý vị nghe lại ca khúc "Ảo Ảnh" Trình bày: Elvis Phương

Bấm vào để nghe "Ảo Ảnh" Trình bày: Elvis Phương

Những câu hát mở đầu như là một con người mới bỡ ngỡ bước vào tình yêu. Vì chưa yêu lần nào nên muốn “yêu cho biết bao đêm dài”, “yêu cho thấy bao lâu đài”. Nhưng đường tình như muốn trêu ngươi, chỉ vừa mới yêu thôi đã phải làm quen với những “nồng cay”, đã phải nếm trải sự ngọt ngào ngắn ngủi trong cuộc tình đầu. Vẫn còn đấy biết bao nhiêu là những ngọt ngào, biết bao nhiêu là lời hứa. Nhưng hứa cho nhiều để mà làm gì khi chỉ vừa mới đó đã trôi theo mây gió, và giờ “cũng xem như không mà thôi”.

Giòng mực xanh còn đấy

Hứa cho nhiều dù bao lời nói

Đã phai tàn thành mây thành khói

Cũng xem như không mà thôi

Ân tình của hai người cũng sâu nặng, cũng trải qua muôn vàn khó khăn. Cũng được “em đong bằng nước mắt”, những giọt nước mắt hạnh phúc xen lẫn đau thương trong tình yêu. Anh cũng xem nó tựa như tấm áo mang một màu sắc không phai của tình yêu. Nhưng đó chỉ là những giấc mơ, những mộng tưởng mà thôi. Vì “những neo thuyền yêu đương thường dễ đứt”, “vắng con tàu sân ga thường héo hắt”. Vậy nên đã biết bao nhiêu bến vắng con thuyền đã trở nên hiu quạnh, biết bao sân ga lạnh lẽo vắng tênh như cõi lòng em lúc vắng hình bóng anh.

Những ân tình em đong bằng nước mắt

Khóc cho đầy hai chữ tình yêu

Phấn hương nồng anh xem tựa tấm áo

Đã thay màu ân ái từ lâu...

Những neo thuyền yêu đương thường dễ đứt

Khiến bao chiều trên bến tịch liêu

Vắng con tàu sân ga thường héo hắt

Thiếu anh lòng em thấy quạnh hiu...

Thiếu anh lòng em thấy quạnh hiu..

Những kỉ niệm cũng đã không còn nữa. Bao nhiêu ngày tháng cũ còn chung bước trên con đường xưa nay còn đâu? Ánh trăng cũng vì đôi lứa xa cách mà buồn, mà héo úa. Con phố ngày xưa ấy vẫn thế, vẫn còn đó sự phồn hoa vốn có của nó. Nhưng những ân tình xưa đã chìm mãi trong “trong lòng phố”, và theo hư không đi về cuối trời.

Xưa đêm vắng, đưa nhau về

Nay đơn bóng đường khuya

Khi vui thấy trăng không mờ

Lòng buồn nên trăng úa

Kìa phồn hoa còn đó

Những con đường buồn vui lộng gió

Những ân tình chìm trong lòng phố

Cũng theo hư không mà đi

Tất cả đã qua, tất cả đã hết. Tình yêu của đôi ta, ân tình của đôi ta đã cứ thế đứt đoạn. Buồn có, đau thương có, luyến tiếc có. Nhưng họ hiểu đó là sự đương nhiên, họ biết đối diện và chấp nhận với sự thật. Nên cách nhìn nhận của họ không bi lụy, không quá đỗi chìm ngập trong u sầu không lối thoát. Họ hiểu rằng cho dù thế nào thì sau này họ vẫn có cuộc sống riêng, và ai cũng xứng đáng có thêm những niềm hạnh phúc mới. Vì thế nên cái gì đã qua thì cứ cho nó theo hư không mà đi.

Bài hát đã được những danh ca thể hiện rất thành công như ca sĩ Thanh Lan, Ngọc Lan, Hòa Mi… và đến ngày hôm nay đây ca khúc ấy vẫn còn vang vọng đâu đây như là một bài học, một cách nhìn nhận mới mẻ cho sự đổ vỡ của những giấc mộng đầu đời trong tình yêu.

Lời bài hát "Ảo Ảnh" Tác giả: Y Vân

Yêu cho biết sao đêm dài