Hoàn cảnh sáng tác và ý nghĩa ca khúc "Xin Anh Giữ Trọn Tình Quê" (Duy Khánh) - “Thương nhau trong lời yêu nước Việt mà thôi…” _ Lối Cũ

Chung vui đêm này cho trọn tình yêu thương

Đẹp tình quê hương mai tôi về chúng mình đôi đường

Đó là những ca từ rất thân quen, rất nổi tiếng trong một sáng tác của nhạc sĩ Duy Khánh có tên Xin Anh Giữ Trọn Tình Quê.

Theo như những tài liệu được để lại thì bài hát được nhạc sĩ sáng tác vào giữa những năm của thập niên 1960 (khoảng năm 1966), trong một lần ông theo đoàn văn nghệ Việt Nam Cộng Hòa đi biểu diễn tại lễ hội Thát Luông (That Luang) tại thủ đô Vientiane của đất nước Lào.

Trong lễ hội đó, ngoài phần Lễ, liên quan đến tín ngưỡng dân gian của những con người nơi đây thì còn có phần Hội, là phần mà mọi người khắp nơi cùng vui chơi, và quan trọng nhận là phần giao lưu văn nghệ của nhiều đoàn văn nghệ ở các nước.

Nhạc sĩ Duy Khánh


Trong lúc tham gia cùng đoàn văn nghệ của nước nhà thì ca nhạc sĩ Duy Khánh đã có dịp gặp gỡ và giao lưu với các kiều bào và quân nhân Việt Nam có mặt tại Lào. Trong cái đêm trước khi về lại Việt Nam, ông và mọi người lúc đó đã ngồi hát với nhau, chính cái cảm xúc ấy đã tạo cho ông một nguồn cảm hứng dồi dào để viết nên bài ca nổi tiếng bậc nhất trong sự nghiệp sáng tác của mình, Xin Anh Giữ Trọn Tình Quê.

Và đó cũng là lời nhắn nhủ của ông với đồng bào người Việt ở Lào thời đó rằng : “Thương nhau trong lời yêu nước Việt mà thôi….

Chung vui đêm này cho trọn tình yêu thương

Đẹp tình quê hương mai tôi về chúng mình đôi đường

Giờ phút phân kỳ ai lên đường ai vấn vương

Mình thương, thương nhau trong đời

Thương nhau trong lời yêu nước Việt mà thôi

Xin nhớ anh ơi!

Tất cả mọi người, những con người chưa từng quen biết, họ cùng ngồi lại với nhau, cùng trò chuyện, cùng ca hát, cùng “chung vui đêm này, cho trọn tình yêu thương/ đẹp tình quê hương mai tôi về chúng mình đôi đường” - Vì chỉ còn đêm nay thôi, chỉ còn những giây phút ngắn ngủi này thôi họ sẽ chia tay nhau và có thể sẽ khó có thêm cơ hội nào để gặp nhau nữa…


Mời quý vị nghe lại ca khúc “Xin Anh Giữ Trọn Tình Quê” Trình bày: Duy Khánh


Bấm vào giữa hình trên để nghe “Xin Anh Giữ Trọn Tình Quê” Trình bày: Duy Khánh


Mời quý vị nghe lại ca khúc “Xin Anh Giữ Trọn Tình Quê” Trình bày: Hoàng Thục Linh, Huỳnh Phi Tiễn


Bấm vào giữa hình trên để nghe “Xin Anh Giữ Trọn Tình Quê” Trình bày: Hoàng Thục Linh, Huỳnh Phi Tiễn


Không quen, không biết, chỉ vừa mới gặp gỡ nhau vài ngày ngắn ngủi mà giờ phút chia ly này đã tràn đầy những cảm xúc khó tả, đã tràn đầy những niềm lưu luyến, tràn đầy sự vấn vương - “Giờ phút phân kỳ ai lên đường ai vấn vương”... Nhạc sĩ cũng chắc chắn rằng những người mà ông gặp gỡ đây cùng với ông có những tình cảm sâu đậm, có một tình cảm khắc ghi mà khó có điều điều gì có thể diễn tả hay đổi thay được, đó là tình quê - “Mình thương, thương nhau trong đời/ Thương nhau trong lời yêu nước Việt mà thôi/ Xin nhớ anh ơi!

Anh ra đi vì nghe lời buồn quê hương

Nhịp cầu yêu thương bao năm rồi vẫn còn đôi đường

Từ giã phố phường anh lên đường không vấn vương

Hỏi anh bao nhiêu thu rồi, biên cương xa vời mơ ước gì hỡi lòng trai

Sông núi chia phôi

Người bạn mới quen, ông hiểu, ông biết rằng “anh ra đi vì nghe lời buồn quê hương”, anh ra đi vì “nhịp cầu yêu thương bao năm rồi vẫn còn đôi đường”. Đó là thứ tình yêu thiêng liêng và cháy bỏng nhất, và cũng chính bởi vì nó mà anh “từ giã phố phường”, từ giã những gì thân quen và yêu thương nhất mà “lên đường không vấn vương”...

Biết bao nhiêu năm tháng trôi qua, anh đi mà chưa thể trở về, biết bao mùa thu trôi qua, anh vẫn miệt mài nơi chốn biên cương xa xôi này, hôm nay tình cờ, mọi người đã được gặp nhau nên ông thật lòng muốn hỏi một câu rằng anh ở nơi này, anh “mơ ước gì hỡi lòng trai/ sông núi chia phôi!"


Mời quý vị nghe liên khúc "Con Đường Xưa Em Đi & Xin Anh Giữ Trọn Tình Quê” Trình bày: Như Quỳnh, Trường Vũ


Bấm vào giữa hình trên để nghe liên khúc “Con Đường Xưa Em Đi & Xin Anh Giữ Trọn Tình Quê” Trình bày: Như Quỳnh, Trường Vũ


Hỏi chỉ để hỏi thế thôi, chứ thực ra ông đã biết, đã hiểu câu trả lời của anh rồi. Và ông cũng biết, ngày nào mà sông núi vẫn chia phôi, ngày nào mà trời Nam còn đau khổ, Nhà Việt Nam còn cách trở, mẹ Việt Nam còn nức nở thì ngày đó anh vẫn sẽ còn ở nơi đây, còn ở biên cương, còn làm nhiệm vụ, còn mịt mờ trong khói lửa này…

Anh ơi, anh ơi!

Trời Nam đau khổ, nhà Việt Nam cách trở, Mẹ Việt Nam nức nở 

Mình người Nam muôn thuở giữ trong lòng cho trọn tình quê


Hơn hai mươi năm chinh chiến điêu tàn, đau xót vô vàn

Tôi sống âm thầm không nói nên lời nên viết bài ca tặng người

Biết làm sao được, vì đó là chí hướng của anh, là mong muốn của anh, là niềm tin và ước mơ của anh, một con người Việt Nam mà bất cứ ai, kể cả nhạc sĩ cũng không thể nào cản ngăn. Ông hiểu, ông biết vì ông cũng là một người con của đất Việt, nên ông chỉ muốn nói là dù có ở đâu đi chăng nữa thì “mình người Nam muôn thuở giữ trong lòng cho trọn tình quê”.

Người Việt Nam trải qua năm tháng dài chinh chiến, từ khi mà ông biết đến thời điểm hiện tại đã “hơn hai mươi năm”, những đau khổ, những khó khăn, những điêu tàn mà nó mang lại thật sự là không một lời nào có thể tả hết. Chính bản thân ông cũng xót thương, cũng quằn quại, cũng đớn đau cho số phận của quê hương mình, nhưng cảm thấy mình chưa làm được gì cho quê hương - “tôi sống âm thầm không nói nên lời nên viết bài ca tặng người” - nên chỉ xin dâng chút tấm lòng mình, gửi đến các anh những câu ca trọn vẹn nghĩa tình này.


Gửi đến các anh, nơi miền quê xa lạ này, trong giây phút gặp gỡ tình cờ này những tình cảm chân thành của một người con đất Việt. và mong các anh hãy nhớ rằng - “Anh ơi cho dù trên đường dài tha phương, biền biệt quê hương/ Xin anh còn giữ vẹn câu thề” - Và “dù gió mưa về vẫn một lòng yêu mến quê”, vì tình yêu ấy là thiêng liêng, là bất diệt trong lòng của chúng ta.

Anh ơi cho dù trên đường dài tha phương, biền biệt quê hương

Xin anh còn giữ vẹn câu thề

Dù gió mưa về vẫn một lòng yêu mến quê

Ngày mai ta xa nhau rồi nhưng tin trong đời anh sẽ còn gặp tôi

Quê cũ mừng vui

Và ông tin tưởng vào một ngày mai không xa, ở trên mảnh đất quê hương mọi người sẽ lại được hội ngộ thêm một lần nữa. Đó sẽ là ngày niềm vui sẽ về trên khắp nẻo đường quê hương, là ngày các anh được đón chào trong sự thân quen của những con người thân thương nhất…

Lời nhắn gửi chân thành Xin Anh Giữ Trọn Tình Quê của nhạc sĩ Duy Khánh đã làm cảm động biết bao nhiêu trái tim của những con người Việt Nam lúc đó trên đất bạn, và cho đến tận bây giờ, những lời ca thiết tha từ tận đáy lòng ấy vẫn đang ngày ngày làm say đắm biết bao nhiêu con tim của các thế hệ yêu nhạc, yêu một con người tài năng vẫn luôn được xem như một “huyền thoại bất tử”...

Sau này, trên nền nhạc của bài hát này, nhạc sĩ Duy Khánh còn viết thêm lời mới và đặt thêm một tựa mới có tên là Đường Trần Lá Đổ. So với bài hát gốc thì hầu như chẳng liên quan gì, trừ việc chúng được viết chung trên một lời nhạc bởi nhạc sĩ Duy Khánh.


Lời bài hát “Xin Anh Giữ Trọn Tình Quê” Tác giả: Duy Khánh

Chung vui đêm này cho trọn tình yêu thương

Đẹp tình quê hương mai tôi về chúng mình đôi đường

Giờ phút phân kỳ ai lên đường ai vấn vương

Mình thương, thương nhau trong đời

Thương nhau trong lời yêu nước Việt mà thôi

Xin nhớ anh ơi!


Anh ra đi vì nghe lời buồn quê hương

Nhịp cầu yêu thương bao năm rôì vẫn còn đôi đường

Từ giả phố phường anh lên đường không vấn vương

Hỏi anh bao nhiêu thu rồi, biên cương xa vời mơ ước gì hỡi lòng trai

Sông núi chia phôi


Anh ơi, anh ơi!

Trời Nam đau khổ, nhà Việt Nam cách trở, Mẹ Việt Nam đau khổ

Mình người Nam muôn thuở giữ trong lòng cho trọn tình quê


Hơn hai mươi năm chinh chiến điêu tàn, đau xót vô vàn

Tôi sống âm thầm không nói nên lời nên viết bài ca tặng người


Anh ơi cho dù anh trở về quê hương hoặc còn tha phương

Xin anh còn giữ vẹn câu thề

Dù gió mưa về vẫn một lòng yêu mến quê

Ngày mai ta xa nhau rồi nhưng tin trong đời anh sẽ còn gặp tôi

Quê cũ mừng vui


Lối Cũ biên soạn