Tuyển tập những bức ảnh tuyệt đẹp của Đường Công Lý, Saigon xưa (nay là đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa) _ Lối Cũ

Xuyên suốt lịch sử, đường Công Lý là tuyến đường huyết mạch của Sài Gòn - nối liền sân bay Tân Sơn Nhất với trung tâm thành phố rồi đến rạch Bến Nghé.

Thời Pháp thuộc, đường Công Lý ban đầu mang số hiệu 26. Dần dần, nó đổi tên thành Impératrice, Mac Mahon (hay còn gọi Mặt Má Hồng), Général De Gaulle và Maréchal De Lattre de Tassigny.

Cho đến năm 1955, đường mới chính thức được đặt tên Công Lý - ám chỉ Tòa Pháp Đình nơi thể hiện công lý của nhân dân. Cái tên ấy vẫn tồn tại cho đến ngày nay.

Đường Công Lý vào những năm của thập niên 1950

Nó là đoạn đường kéo dài từ Bến Chương Dương ở Quận 1 chạy ngang cầu Công Lý (cầu bắc ngang kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè ở quận 3). Qua cầu là đầu đường Ngô Đình Khôi kéo dài đến khúc giao của đường Võ Tánh (sau này chính là đường Hoàng Văn Thụ), nơi có bộ Tổng Tham Mưu (sau này được đổi thành Trụ sở Quân khu 7). Sau năm 1963, nhân kỷ niệm ngày đảo chánh Ngô Đình Diệm mà đường Ngô Đình Khôi được đổi thành đường Cách Mạng 1/11. Nhưng sau năm 1975 thì hầu hết các con đường đều được đổi thành tên khác, đường Công Lý cũng không ngoại lệ khi được đổi thành đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa. Đường Cách Mạng 1/11 đổi thành đường Nguyễn Văn Trỗi, cầu Công Lý nối liền hai con đường cũng được đổi thành cầu Nguyễn Văn Trỗi. Tuy nhiên, cho đến hiện nay, mặt trước của cây cầu người ta vẫn để tên là cầu Công Lý và người dân cũng quen với cái tên “Cầu Công Lý”.

Vỉa hè đường Công Lý, nơi màu sáng là chùa Ấn giáo vào năm 1954

Có thể thấy, đường Công Lý là một trong những đoạn đường có nhiều tên gọi nhất và nó đi qua những địa điểm đặc biệt của Sài Gòn như Dinh Độc Lập, Dinh Hoa Lan, Phủ Phó Tổng thống, Chùa Vĩnh Nghiêm, trường Tư thục Quốc Anh, Thương xá Crystal Palace – Tam Đa, rạp chiếu bóng Hồng Bàng,…

Sự khác biệt trên cùng một đoạn đường Công Lý của hai năm 1954 và năm 1965.
Sự khác biệt trên cùng một đoạn đường Công Lý của hai năm 1954 và năm 1966.
Vỉa hè đường số 131 đường Công Lý – phía trước Tòa Pháp Đình Sài Gòn (bây giờ là Tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh). Trước đó, có tên là Tòa đại hình Sài Gòn năm trên đường Mac Mahon. Sau năm 1898 thì đổi thành Tòa hình sự Sài Gòn kiêm Tòa Thượng thẩm Đông Dương. Năm 1919 thì đây là Tòa Thượng thẩm Nam Kỳ. Sang thời VNCH thì hoạt động là Tòa Thượng thẩm Sài Gòn, thường gọi là Pháp đình Sài Gòn và cũng trong giai đoạn này mà đổi thành đường Công Lý.
Giao lộ Công Lý và Yên Đỗ
Ngã tư đường Công Lý và đường Lê Lợi, người phụ nữ trong tà áo dài trắng thanh lịch chạy chiếc Vélo Solex.
Ngã tư đường Hồng Thập Tự và đường Công Lý của những năm 1962 – 1964. Trước năm 1955, đường Hồng Thập Tự có tên là đường Thiên Lý, sau năm 1975 thì đổi thành đường Nguyễn Thị Minh Khai.
Ngã tư Lê Lợi và Công Lý, ngày thứ 2 trong cuộc đảo chính VNCH (ngày 2/11/1963), là cuộc đảo chính nhằm lật đổ chính thể Đệ nhất Cộng hòa của Tổng thống Ngô Đình Diệm và Đảng Cần lao Nhân vị do các tướng lĩnh Việt Nam Cộng hòa thực hiện với sự ủng hộ của Chính phủ Hoa Kỳ.
Số 253A đường Công Lý được ghi lại năm 1963 bởi Folklore Atelier
Ngã tư Lê Lợi và Công Lý năm 1963 – 1964. Trong ảnh là hình chiếc xe tang điển hình của hầu hết người miền Nam, có lẽ người mất thuộc về quân đội nên có lính hộ tống. Xe tang của Tàu màu mè với hai con rồng hai bên, Còn xe tang của người Bắc là loại có ngựa kéo.
Cầu Công Lý khi còn là cầu cũ từ thời Pháp, với lan can bằng sắt. Tại đây, Cảnh sát miền Nam Việt Nam đã bắt giữ ba người đàn ông khi họ định cho nổ mìn cây cầu này tại Sài Gòn vào ngày 11-5-1964. Nhà chức trách Việt Nam cho biết, họ đã phát hiện ra kế hoạch ám sát Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ – Robert McNamara của Đảng Cộng sản VN, bằng cách phá nổ cây cầu này đúng lúc ông McNamara đi qua khi ông đến Saigon vào ngày mai (tức 12-5-1964).
Phía đường Công Lý, phía trước chính là góc ngã tư đường Công Lý và Yên Đỗ năm 1964
Hội Thánh Tin Lành này nằm cách nhà của Đức Từ Cung – Thân mẫu của Cựu Hoàng Đế Bảo Đại – một căn. Nhà đó mang số 213 đường Công Lý.
Sau này ngôi nhà được giao cho Hoàng Tử Bảo Ân, con của Cựu Hoàng với bà Phi Ánh cư trú. Sau ngày 30/4/1975, gia đình của ông Bảo Ân ” được” nhà nước trục xuất đi chỗ khác, còn đến nơi nào thì không ai biết được.
Ngã tư Công Lý và đường Yên Đổ, hướng chụp nhìn về phía sân bay giai đoạn 1964 – 1966
Chiếc Vespa đang chạy trên đường Nguyễn Du, ngã tư phía đổi diện khung hình là đoạn giao giữa đường Nguyễn Du và đường Công Lý, đoạn này đường Công Lý là đường một chiều. Ảnh chụp năm 1964 – 1968 của Dennis Jax.
Ảnh Sài Gòn năm 1965 của John Klawitter. Ngã tư Hiền Vương – Công Lý (sau này được đổi thành ngã tư Võ Thị Sáu và Nam Kỳ Khởi Nghĩa).
Ngã tư Trần Qúy Cáp và Công Lý (sau này đổi thành đường Võ Văn Tần và đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa). Dãy nhà ở phía xa xa chính là dãy lớp học của trường Lê Qúy Đôn.
Chiếc xe lấy rác ngay góc đường Lê Lợi và Công Lý, góc chụp về hướng chợ. Ngày xưa chỗ này có một Pharmacy, nhà thuốc này nằm sát vách với Nhà sách Khai Trí của ông Nguyễn Hùng Trương. Tòa nhà có hàng chữ màu xanh RADIO INH CHÂU vào những năm 1960 là hiệu sách Vĩnh Bảo nằm ngay mũi tàu Công Lý – Nguyễn Trung Trực, mặt tiền quay ra Đại lộ Lê Lợi, bên hông nhà sách (nằm bên Nguyễn Trung Trực) có quán nhạc của nhạc sĩ Mạnh Phát. Các sạp bán hàng đủ thứ lung tung như thấy trong hình là do dịp gần Tết Nguyên Đán, Tòa Đô Chánh cho phép bà con tiểu thương bốc thăm cất sạp bán Tết. Các sạp bán sách báo cũ thì ở phía bên lề đường bên kia cũng cùng trên Đại Lộ Lê Lợi nhưng nằm sát vách tường của Khu Trường Tiền – Bộ Công Chánh – Dãy bán sách báo cũ nơi này có một địa điểm mà dân Sài Gòn, ai cũng phải lắc đầu le lưỡi mỗi khi đi ngang qua nó – Đó là cái “Cầu Tiểu” dị hợm bậc nhất của “Hòn Ngọc Viễn Đông” .
Ngã tư Công Lý và Lê Thánh Tôn của năm 1965
Ngã tư đường Lê Lợi và Công Lý năm 1965. Tòa nhà hai tầng có mái ngói đỏ bên kia đường là Bộ Công Chánh.
Ngã tư đường Công Lý và đường Phan Thanh Giản năm 1965. Trong hình là trường Marie Curie phía đường Phan Thanh Giản
Đường Công Lý, đoạn nằm giữa hai đường Phan Thanh Giản và Phan Đình Phùng. Tòa nhà màu vàng sau này có thời gian được dùng làm Trường Múa TP.HCM nằm gần ngã ba đường Công Lý – Ngô Thời Nhiệm, ngày nay hình như vẫn còn, nhưng đã được cải tạo sửa chữa và cơi thêm tầng. Phía trái của hình baay giờ là Siêu thị Quận 3.
Đây là ngả tư Công Lý – Phan Đình Phùng. Góc bên trái là khu nhà kho của Mỹ, sau này là Siêu thị Co.opmart Nguyễn Đình Chiểu. Tòa nhà mái ngói của Trường Múa TPHCM sau năm 1975, nằm gần ngã 3 Công Lý – Ngô Thời Nhiệm. Building của Mỹ bên phải hình sau năm 1975 là nhà tập thể của cán bộ nhà nước, nơi có căn hộ của vợ chồng Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ – nhà thơ Lê Giang, nay đã phá bỏ xây thành tòa cao ốc căn hộ cao cấp. Hình này cũng cho thấy đường Phan Đình Phùng khi này chưa phải là đường một chiều.
Biệt thự trên đường Công Lý, đối diện sân Phan Đình Phùng được chụp vào năm 1965. Sau này, tòa nhà này là nơi ở của Thống đốc Ngân Hàng Quốc Gia Việt Nam (Lê Quang Uyển giai đoạn từ năm 1974 đến năm 1975).
Đoạn đường Công Lý, thời điểm này Thương Xá Tam Đa (Crystal Palace) chưa xây dựng
Dinh Gia Long nằm ngay góc đường Công Lý và Gia Long. Năm 1978, tòa nhà này được trưng dụng làm Bảo tàng Cách mạng TP.HCM, đến 1999 lại được đổi thành Bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh như hiện nay. Sau năm 1975, hai con đường trên cũng được đổi thành đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa và đường Lý Tự Trọng.
Đường Công Lý năm 1965, phía trước là ngã tư Công Lý – Trần Quý Cáp. Bên trái là sân thể thao Phan Đình Phùng, nhà cao bên phải là Victory Hotel.
Ngã tư đường Lê Lợi và Công Lý, trong ảnh chính là hình ảnh của cuộc diễu hành quân sự trên đường Lê Lợi. Phía xa xa là nhà sách Khai Trí.
Ngã tư Công Lý – Hồng Thập Tự trong bộ sưu tập ảnh Saigon năm 1965 của Lawrence V. Smith
Dinh Gia Long, góc Gia Long – Công Lý (sau này là đường Lý Tự Trọng và Nam Kỳ Khởi Nghĩa)
Nhà hàng Victory góc Đại lộ Hàm Nghi – Công Lý – Nguyễn Văn Sâm (nay là đường Nguyễn Thái Bình).
Đường Lê Lợi, ngã tư Lê Lợi – Công Lý. Tòa nhà cao cao ở phía xa chính là Nhà sách KHAI TRÍ.
Ngã 3 Công Lý & Thống Nhất, khoảng trống phía trước bên phải khung hình chính là Dinh Độc Lập. Bộ sưu tập ảnh của Thomas W. Johnson về Saigon 1965 – 1966.
Đây là đoạn đường Công Lý vào năm 1965 khi còn hai làn đường dành cho xe thô sơ (đoạn này từ cầu Công Lý tới ngã tư Hiền Vương – Công Lý). Về sau khi chiến tranh mở rộng, hai làn đường này bị phá bỏ để tiện cho xe quân sự di chuyển. Những tấm băng-rôn trong hình là biển báo tuyên truyền trên đường từ trung tâm Sài Gòn đến Bệnh viện dã chiến cấp 3.

Góc Công Lý – Lê Lợi của những năm 1965 – 1966

Phía trước là ngã tư Công Lý & Lê Thánh Tôn, bên phải là Thư viện Quốc Gia, bên trái là Dinh Gia Long. Ảnh chụp Saigon 1965-66 của Thomas W. Johnson.
Bên trái mới là Dinh Gia Long nằm trên đường Công Lý, còn bên phải của con đường là Thư Viện Quốc Gia. Bảng báo cấm bóp kèn là dành cho dinh Gia Long, nơi được dùng làm dinh Tổng Thống tạm thời cho đến ngày khánh thành Dinh Độc Lập mới ngày 31-10-1966, hoặc cũng có thể bảng này được dành cho cả thư viện.
Ngã tư Công Lý – Yên Đổ, đoạn đường nhiều xe là đường Yên Đỗ. Ảnh Saigon 1965 – 1966 của Dale Ellingson.
Hội Thánh Báp-Tít Ân-Điển nằm trên đường Công Lý năm 1966
Cư xá hàng không dân sự gần cầu Công Lý, bên phải hướng đi phi trường Tân Sơn Nhất, gần cư xá này có quán phở có tên là phở Bà Dậu rất nổi tiếng thời xưa! Đối diện khu cư xá là chùa Vĩnh Nghiêm
Ngã tư Công Lý – Yên Đổ
Đường Công Lý vào tháng 1 năm 1966 được chụp bởi Mikey Walters, bên trái là Tòa Án Pháp đình Sài Gòn và bên phải hình là công viên Liên Hiệp.
Vỉa hè đường Công Lý năm 1966 – Thương xá Tam Đa (Crystal Palace) nằm tại vị trí khu nhà cao giữa ảnh chưa xây dựng. Bên phải là chùa Ấn giáo.
Giao lộ Lê Lợi – Công Lý
Góc đường Công Lý và đường Lê Lợi năm1966

 
Đường Công Lý không có quá nhiều sự thay đổi trong giai đoạn 1965 – 1966
Ngã tư Công Lý – Yên Đổ, nhìn về phía sân bay. Hình trên cho thấy đường Công Lý khi này vẫn còn hai làn đường nhỏ hai bên cho xe hai bánh, giống như đường Pasteur. Biểu ngữ tuyên truyền màu cam được treo là khi Phó Tổng thống Humphrey đến Việt Nam năm 1966.
Sân Phan Đình Phùng, hình chụp góc Công Lý – Trần Quý Cáp. Ở cạnh sân này, phía bên trái hình trên, nơi góc Trần Quý Cáp – Pasteur, đối diện trường Kiến Trúc và Tiểu học Trần Quý Cáp ngày trước là khuôn viên công viên Vạn Xuân. Ngày nay nó bị chiếm gộp chung với khu sân Phan Đình Phùng.
Xe vélo đi trên đường Công Lý, dừng ngay góc đường Công Lý và Yên Đỗ, hướng đi ra Sài Gòn
Đường Công Lý năm 1966 tại ngả tư Nguyễn Đình Chiểu – Công Lý hồi còn lưu thông hai chiều với 2 làn đường dành cho xe thô sơ.
Đường Công Lý cạnh ngã tư Yên Đổ – Xích lô máy chở gà đi về hướng sân bay
Góc đường Hàm Nghi & Công Lý năm 1966. Bên phải trong hình là trường Kỷ Thuật Cao Thắng và Chợ chim, chó. Bên trái hình như là NHA THUẾ TRỰC THÂU.
Đường Công Lý, nhìn về phía sân bay Tân Sơn Nhất – Phía trước là ngã tư Công Lý – Yên Đổ
Đường Công Lý trong tập ảnh của Donald MacKinnon năm 1966, trong ảnh là Cafe J. Martin có địa chỉ của Tổng phát hành là ở số 77 đường Hai Bà Trưng.
Ngã tư Lê Lợi – Công Lý giai đoạn 1966 – 1967, các gian hàng bán sách báo cũ bên phải hình.
Đường Công Lý năm 1966 – 1967, bên trái là Dinh Gia Long, bên phải là Thư Viện Quốc Gia.
Xích lô máy trên đường Công Lý trước Dinh Độc Lập trong bộ ảnh của Rick Parker về Saigon năm 1966 – 1967
DUC Hotel góc Công Lý – Trần Quý Cáp năm 1966 – 1967, nay là Khách sạn Victory góc đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa và đường Võ Văn Tần. Những chiếc áo dài, cùng nón lá, đạp xe duyên dáng quá!
Góc dưới bên phải là ngã ba Công Lý – Tú Xương, đi thêm một chút là tới ngã tư Công Lý – Phan Thanh Giản. Tòa nhà bên trái ngày nay là Công ty CP Du lịch Việt Nam TP.HCM tọa lạc tại số 234 Nam Kỳ Khởi Nghĩa. Ảnh Saigon năm 1966 – 1968.
Cầu Công Lý của những năm 1965 – 1966, góc chụp nhìn về hướng Đông (nhìn về hướng Tây thì thấy được tòa nhà ĐH Vạn Hạnh)
Đây chính là cầu Công Lý năm 1966, các dãy nhà ở bên phải hình đen trắng chính là trường Tiểu học SAO MAI. Đến năm 1967, chùa Vĩnh Nghiêm cạnh bên trường Tiểu học Sao Mai còn đang trong quá trình xây dựng.
Cầu Công Lý
Từ cầu Công Lỳ nhìn về phía ĐH Vạn Hạnh. Ảnh Sài Gòn năm 1967.
Cầu Công Lý năm 1967 – Nhà cao phía xa giữa ảnh (khá mờ) là mặt sau trường Đại học Vạn Hạnh
Đường Công Lý phía trước chùa Vĩnh Nghiêm năm 1971
Cầu Công Lý năm 1972
Những ngôi nhà ven sông trên rạch Thị Nghè – Nhiêu Lộc, hướng nhìn từ cầu Công Lý năm 1973
Ngã tư Công Lý – Lê Lợi năm 1967
Ngã tư Công Lý – Nguyễn Đình Chiểu tháng 2 năm 1967, sau này là ngã tư Nam Kỳ Khởi Nghĩa – Trần Quốc Toản.
Tòa nhà căn hộ nằm trên góc đường Công Lý – Lê Lợi
Sài Gòn tháng 2 năm 1967 – Góc đường Công Lý và Lê Lợi

Góc giao thông ngay ngã tư Lê Lợi – Công Lý
DUC HOTEL ngay góc Công Lý – Trần Quý Cáp, nay là Khách sạn Victory, đối diện sân Phan Đình Phùng
Ngã tư Công Lý – Trần Quý Cáp (nay là đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa và Võ Văn Tần), bên phải là trường Jean-Jacques Rousseau (nay là trường THPT Lê Qúy Đôn)
Đường Công Lý năm 1967, bên phải là Dinh Phó Tổng Thống (nay là Nhà Văn hóa Thiếu nhi). Welcoming Prime Minister of Japan. Cổng chào “Hân hoan chào mừng Phái đoàn Thủ tướng Nhật Bản” tại ngã tư Công Lý – Hiền Vương, nay là ngã tư Nam Kỳ Khởi Nghĩa – Võ Thị Sáu.
Ngã tư Hiền Vương – Công Lý
Bên phải là Phủ Phó Tổng Thống, nay là Nhà Văn hóa Thiếu nhi TP.HCM
Ngã tư Công Lý & Nguyễn Du. Bên phải là tướng rào khuôn viên Dinh Độc Lập, tòa nhà có mái ngói đỏ là Tào Án Pháp Đình Sài Gòn.
Ngã ba giống ngã ba Công Lý và Alexandre de Rhodes, phía trước chính là Dinh Độc Lập
Chùa Vĩnh Nghiêm của năm 1967, vẫn đang trong quá trình xây dựng
Ngã tư Công Lý – Hồng Thập Tự, nay là Nam Kỳ Khởi Nghĩa và Nguyễn Thị Minh Khai. Bên phải của chiếc xích lô là trường JJR, sau là THPT Lê Qúy Đôn.
Đường Công Lý & Thương xá Tam Đa (Crystal Palace) giai đoạn 1967 – 1968. Thương xá Crystal Palace – Tam Đa là nơi xảy ra vụ cháy lớn vào ngày 29-10-2002 gây thiệt hại nặng nề về nhân mạng: 59 người chết và 120 người bị thương.
Đường Công Lý trong bộ ảnh của Henry Bechtold về Saigon năm 1967 – 1968.
Những chiếc xe di chuyển trong đợt gió mùa ở Sài Gòn ngày 30/5/1968 ngay ngã tư Lê Lợi – Công Lý
Một trận mưa lớn làm ngập cả đường phố Sài Gòn vào năm 1968
Đường Công Lý năm 1968
Ngã tư đường Hồng Thập Tự – Công Lý năm 1968, sau tường rào bên phải là Dinh Độc Lập
Hình chụp tại ngã tư Công Lý – Yên Đổ năm 1968, nay là ngã tư Nam Kỳ Khởi Nghĩa – Lý Chính Thắng. Xe tăng & Xe tải của Quân đội Hoa Kỳ.
Chiếc xe được thuê để phục vụ cho một tiệc cưới ngay góc ngã tư Công Lý & Yên Đổ
Ngã tư Lê Lợi – Công Lý, bên trái là nhà hàng KIM SƠN góc Lê Lợi – Nguyễn Trung Trực
Ngã tư Công Lý – Yên Đổ, hướng ra sân bay Tân Sơn Nhất
Ngã tư Lê Lợi – Công Lý năm 1968 trong bộ ảnh của William Ruzin – Những chiếc Taxi đang dừng chờ đèn giao thông.
Ngã tư Công Lý – Nguyễn Du năm 1968
Đường Công Lý chụp tháng 10 năm 1968.
Đường Công Lý với Chùa Vĩnh Nghiêm đang xây dựng (giữa bên trái) gần cầu Công Lý
Xe lam di chuyển trên đường Công Lý năm 1968 – một trong những phương tiện giao thông phổ biến của Sài Gòn thời điểm bấy giờ. Phía góc trái hình là thương xá Crystal Palace – Tam Đa đang trong quá trình xây dựng.
Ngã tư Công Lý – Lê Thánh Tôn. Bên trái hình là Thương xá Tam Đa (Crystal Palace) còn đang trong quá trình xây dựng.
Năm 1968, công trình xây dựng thương xá Tam Đa – Crystal Palace chuẩn bị cho những bước cuối cùng hoàn tất. hi hòan tất nó sẽ có 8 thang cuốn, 2 thang máy, một hộp đêm trên sân thượng, một siêu thị “kiểu Mỹ”, nhiều cửa hiệu khác và một bồn phun nước tại chân cầu thang bộ uốn cong.
Ngã tư Công Lý – Phan Đình Phùng trong bộ sưu tầm ảnh của James Honl về Saigon 1968 – 1969.
Đường Phan Đình Phùng gần ngã tư Phan Đình Phùng – Công Lý năm 1968 – 1969. Khu vực bên trái hình nay là siêu thị Coopmart Nguyễn Đình Chiểu.
Đường Công Lý năm 1968 – 1969. Phía trên là Hồng Thập Tự, bên trái trong hình là trường tư thục Nguyễn Huệ chuyên luyện toán lý hóa. Bên phải hình là trường J.J. Rousseau sau này là trường THPT Lê Qúy Đôn.
Đường Công Lý năm 1969 của Eckhard Clausen. Phía trước là ngã tư Công Lý – Nguyễn Đình Chiểu (nay là Nam Kỳ khởi Nghĩa – Trần Quốc Toản), bên phải là mặt sau Viện Pasteur.
Đoạn đường Công Lý
Góc chụp đường Công Lý trên một chiếc taxi “con cóc” năm 1969. Ngã tư Công Lý – Trần Quốc Toản hướng về Sài Gòn.
Ngã tư Lê Thánh Tôn-Công Lý, phía xa là đường Lê Lợi – Tòa nhà vàng gần với tờ băng-rôn chính là Chùa Hồi Giáo. Ảnh chụp tháng 6 năm 1969 của Brian Wickham.
Góc Lê Thánh Tôn – Công Lý
Những chiếc xe máy trên đường Sài Gòn ngay 1/2/1969 – Ngã tư ng Lý và Yên Đổ, sau này là đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa và đường Lý Chính Thắng.
Tòa nhà căn hộ góc Lê Lợi – Công Lý, rạp Vĩnh Lợi nằm ở phía ngòai bìa phải ảnh
Tòa nhà giai đoạn năm 1969 – 1970
Chợ Cũ đường Hàm Nghi năm 1969 – 1970, đèn xanh phía trước là ngã tư Hàm Nghi – Pasteur. Đoạn từ Pasteur đến Công Lý là chợ bán thú nuôi, chim chó cảnh…
Trung tâm Quảng Đức năm 1969 – 1970, đối diện chùa Vĩnh Nghiêm trên đường Công Lý
Thương xá Tam Đa (Crystal Palace ngay ngã tư Công Lý – Lê Lợi năm 1970.
Ngã tư Lê Lợi – Công Lý năm 1970
Chỗ này là góc Nam Kỳ Khởi Nghĩa – Nguyễn Đình Chiểu bây giờ. Chỗ góc bên phải hình là phía trước Siêu thị Coopmart Nguyễn Đình Chiểu, và xéo góc bên trái hình là sân thể thao Phan Đình Phùng năm 1971. Còn phía trước có bờ tường bao quanh tòa dinh thự thời Pháp giờ vẫn còn (trụ sở công ty du lịch nào đó).
Trạm biến áp trên đường Công Lý – Chữ CEE có nghĩa là Compagnie des Eaux et d’Électricité de Saigon, là Công ty Điện Nước Sài Gòn.
Đoạn đường Công Lý năm 1971
Đoạn đường khác của Công Lý năm 1971
Ngã tư Công Lý – Huỳnh Thúc Kháng, bên trái là trường Trung học Kỹ thuật Cao Thắng. Ngã tư phía trước là Hàm Nghi – Công Lý.
Sau khi chợ sách cũ trên đường Đặng thị Nhu bị giải tỏa thì chính nơi góc phố Công Lý – Lê Lợi ra đời một cửa hàng sách cũ.
Góc Hàm Nghi – Công Lý năm 1971
Một chiếc xích lô quá tải chở 9 học sinh đi học trên đường Công Lý, gần tới ngã tư Công Lý – Lê Lợi năm 1972
Sự khác biệt trên cùng một con đường Công Lý năm 1971 – 1972
Nhà hàng Quốc Tế, góc Lê Lợi – Công Lý năm 1972
Dinh Gia Long, ngã tư Công Lý – Gia Long, từng là nơi ở của Tổng thống Ngô Đình Diệm và Madam Nhu
Ngã tư Hiền Vương – Công Lý năm 1972
Ngã tư Công Lý – Huỳnh Thúc Kháng năm 1973 – Trụ sở Bộ Công Chánh và Giao Thông. Chiếc Lambro 550 đang lưu thông trên đường Huỳnh Thúc Kháng hướng ra Pasteur, chiếc Honda trên đường Công Lý hướng về Hàm Nghi.
Ngã tư Công Lý – Huỳnh Thúc Kháng năm 1973

 
Ngã tư Công Lý – Huỳnh Thúc Kháng
Giao lộ Công lý & Huỳnh Thúc Kháng
Mấy em nam sinh mặc đồng phục xanh dương là học sinh trường kỹ thuật Cao Thắng…