Từ nhiều năm qua, xe máy hiệu Honda luôn là thương hiệu phổ biến nhất Việt Nam, quen thuộc đến nỗi một thời gian dài người ta gọi là “xe Honda” để nói đến tất các loại xe gắn máy.
Trong số các dòng xe gắn máy từng một thời lưu hành khắp miền Nam trước năm 1975, xe Honda 67 (dành cho nam giới), cùng với xe Honda Dame (dành cho nữ giới) là các dòng xe thông dụng nhất. Trong bài viết này, xin nói đôi nét về lịch sử thương hiệu xe Honda từ thập niên 1960, và những hình ảnh một thời của xe Honda trên khắp nẻo Sài Gòn hơn nửa thế kỷ trước.
xᴇ ᴍáʏ ʜɪệᴜ ʜᴏɴᴅᴀ xᴜấᴛ ʜɪệɴ ở ᴍɪềɴ ɴᴀᴍ ʟầɴ đầᴜ ʟà ᴋʜᴏảɴɢ ᴛừ ᴛʜậᴘ ɴɪêɴ 𝟷𝟿𝟼𝟶, ᴋʜɪ ɴɢườɪ ᴍỹ ᴍᴜᴀ sᴀɴɢ ᴠɪệᴛ ɴᴀᴍ để sử ᴅụɴɢ, đặᴄ ʙɪệᴛ ʟà ᴛừ ɴăᴍ 𝟷𝟿𝟼𝟻, ᴛʜườɴɢ đượᴄ ǫᴜâɴ ɴʜâɴ ᴍỹ ᴅùɴɢ để ᴅɪ ᴄʜᴜʏểɴ ɢɪữᴀ ᴄʜỗ đậᴜ ᴘʜɪ ᴄơ đếɴ ᴅᴏᴀɴʜ ᴛʀạɪ. ʟúᴄ đó xᴇ ʜᴏɴᴅᴀ ᴄʜưᴀ đượᴄ ᴄʜíɴʜ ᴛʜứᴄ ɴʜậᴘ ᴄảɴɢ để ɴɢườɪ ᴠɪệᴛ ᴍᴜᴀ ᴄʜíɴʜ ʜãɴɢ, ᴍà đượᴄ ɴɢườɪ ᴍỹ ᴍᴜᴀ sᴀɴɢ ᴠɪệᴛ ɴᴀᴍ ʟàᴍ ᴠɪệᴄ ʀồɪ ᴋʜɪ ᴠề ɴướᴄ ᴛʜì để ʟạɪ, sᴀᴜ đó ʟọᴛ ʀᴀ ᴛʜị ᴛʀườɴɢ ᴠà ɴɢườɪ ᴠɪệᴛ ᴍᴜᴀ đượᴄ.
Cho đến năm 1965, loại xe Honda được chính thức nhập cảng để bán cho người tiêu thụ là xe Honda Dame vào năm 1965. Tên chính thức của loại xe này là Honda C50, nhưng người ta quen gọi là Honda Dame. Xuất phát của tên gọi này là từ chữ tiếng Pháp Dame – nghĩa là quý bà, bởi vì C50 là loại xe dành riêng cho nữ giới.
Xe Honda Dame C50 dòng sản xuất trước 1965 có chiếc đã có bộ đề bằng điện, không cần đạp, nhưng những chiếc C50 nhập cảnh hàng loạt sau này lại không có tính năng tiện lợi này, phải đạp máy nổ bằng chân.
𝙽ă𝚖 𝟷𝟿𝟼𝟼, 𝙷𝚘𝚗𝚍𝚊 𝚌ò𝚗 𝚌ó 𝚖ộ𝚝 𝚍ò𝚗𝚐 𝚜ả𝚗 𝚙𝚑ẩ𝚖 𝚍à𝚗𝚑 𝚌𝚑𝚘 𝚗ữ 𝚐𝚒ớ𝚒, 𝚐ọ𝚗 𝚗𝚑ẹ 𝚑ơ𝚗 𝚕à 𝙷𝚘𝚗𝚍𝚊 𝙿𝟻𝟶, 𝚌ó 𝚌ấ𝚞 𝚝ạ𝚘 đặ𝚌 𝚋𝚒ệ𝚝 𝚟ớ𝚒 𝚋ộ 𝚖á𝚢 𝚗ằ𝚖 ở 𝚜á𝚝 𝚋á𝚗𝚑 𝚜𝚊𝚞, 𝚝𝚛𝚞𝚢ề𝚗 độ𝚗𝚐 𝚝𝚑ẳ𝚗𝚐 𝚟à𝚘 𝚋á𝚗𝚑 𝚌𝚑ứ 𝚔𝚑ô𝚗𝚐 𝚚𝚞𝚊 𝚍â𝚢 𝚡í𝚌𝚑. 𝙲ấ𝚞 𝚝ạ𝚘 𝚗à𝚢 𝚌ó ư𝚞 đ𝚒ể𝚖 𝚕à 𝚔𝚑ô𝚗𝚐 𝚋ị 𝚖ấ𝚝 𝚕ự𝚌 𝚔𝚑𝚒 𝚝𝚛𝚞𝚢ề𝚗 𝚚𝚞𝚊 𝚍â𝚢 𝚡í𝚌𝚑 𝚟à 𝚐𝚒ả𝚖 𝚋ớ𝚝 𝚜ố 𝚋ộ 𝚙𝚑ậ𝚗, 𝚗𝚑ư𝚗𝚐 𝚌ó 𝚔𝚑𝚞𝚢ế𝚝 đ𝚒ể𝚖 𝚕ớ𝚗 𝚕à 𝚡𝚎 𝚍ễ 𝚋ị 𝚖ấ𝚝 𝚝𝚑ă𝚗𝚐 𝚋ằ𝚗𝚐 𝚟ì đầ𝚞 𝚗𝚑ẹ, đ𝚞ô𝚒 𝚗ặ𝚗𝚐, 𝚕ạ𝚒 𝚝𝚑ê𝚖 𝚔𝚑𝚒 đ𝚒 𝚡𝚞ố𝚗𝚐 ổ 𝚐à 𝚟ì 𝚔𝚑ô𝚗𝚐 𝚌ó 𝚙𝚑ụ𝚝 𝚗𝚑ú𝚗 𝚗ê𝚗 𝚜ự 𝚟𝚊 𝚌𝚑ạ𝚖 𝚌ó 𝚝𝚑ể 𝚕à𝚖 𝚋ề 𝚛ă𝚗𝚐 𝚌ư𝚊 ở 𝚟à𝚗𝚑 𝚋á𝚗𝚑 𝚡𝚎.
Honda P50
Sau năm 1969, Honda cải tiến dòng xe này để thành PC50, chuyển sang truyền động bằng xích.
Honda PC50
хe нonda daмe dànн rιêng cнo pнụ nữ đι nên dùng aмвrayage тự động, ĸнι ѕang ѕố cнân ĸнông cần pнảι вóp eмвrayage тay мà cнỉ cần gιảм ga. các нιệυ хe ѕυzυĸι daмe нay yaмaнa daмe cũng тương тự. còn các хe gắn мáy nнậт dànн cнo naм gιớι тнì gιống ĸιểυ nнững cнιếc мôтô pнân ĸнốι lớn ở cнỗ ĸнông có pédale мà có cần đạp cнo nổ мáy, нaι вên có тнanн ngang để cнân, вên pнảι là pнanн cнân, вên тráι là cần ѕang ѕố, eмвrayage тay тráι, pнanн тrước тay pнảι, вìnн хăng pнía тrước.
Các xe này còn giống môtô ở chỗ hai bên bình xăng có hai miếng cao su để đầu gối áp vào cho êm. Một điều đặc biệt là yên xe thấp vừa với chiều cao người Á châu để cho người sử dụng có thể leo lên xe, chống xe dễ dàng hơn. Ngoài ra thì tay ga cũng vặn nhẹ nhàng chứ không nặng như xe của “Tây”, máy đạp nhẹ nhàng và dễ nổ. Nói tóm lại, các nhà chế tạo Nhật cho ra đời các dòng xe gắn máy dễ xài, tiện nghi hơn, phù hợp với dân Á Châu hơn với xe Châu Âu.
Xe Honda dần áp đảo tại các bãi xe của Sài Gòn xưa
Sau chiếc xe Honda Dame là sự xuất hiện của Honda dành cho nam giới là Honda SS50 đời 1966 (SS là chữ viết tắt của Super Sport), có màu đỏ hay đen, tay lái ngắn để người lái thu hẹp khoảng cách hai tay, giảm tiết diện cản gió. Xe không có đèn xi-nhan, hộp số có năm số và có thể đạt đến tốc độ tối đa đáng nể là 90km/giờ đối với một chiếc xe máy dung tích 50cc. Đó là một chiếc xe được vẽ kiểu với các đặc tính của xe đua. Tuy nhiên chiếc xe này không tiện dụng trong thành phố vì tay lái quá ngắn nên khó điều khiển.
Sang năm 1967, Honda sửa lại kiểu xe SS50 để tay lái rộng hơn, hộp số có năm số, sơn đen hoặc đỏ, có đèn xi-nhan, ống nhún trước có bọc cao su, tốc độ tối đa 80km/giờ, để trở thành xe Honda 67 huyền thoại về sau này. Kiểu xe đời 1967 đã đi vào lịch sử vì máy mạnh, chạy nhanh, được nhiều người ưa chuộng, và cùng với Honda Dame thì xe Honda 67 có lẽ là được sử dụng nhiều nhất tại miền Nam: Một loại dành cho nữ giới, một loại dành cho nam giới.
Về sau Honda còn có rất nhiều kiểu khác nữa, nhưng Honda 67 vẫn được nhiều người biết đến nhất, là niềm mơ ước của hầu hết con trai mới lớn của một thời. Vì máy mạnh nên chiếc Honda 67 được dùng để kéo xe lôi thay cho các hiệu xe Đức trước đây.